Pocra-2024/नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी योजना, ज्याला पोखरा योजना म्हणूनही ओळखले जाते, ही महाराष्ट्र सरकारने शेतकऱ्यांच्या उत्पन्न वाढवण्यासाठी आणि कृषी क्षेत्र सुधारण्यासाठी सुरू केलेली योजना आहे. या योजनेत शेतकऱ्यांना अनुदान, आधुनिक कृषी पद्धतींचा वापर, आणि बाजारपेठेतील चांगले संबंध निर्माण करण्यावर लक्ष केंद्रित केले जाते.
Pocra-2024 नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी योजनेचे मुख्य उद्देश:
• उत्पन्न वाढवणे:
Table of Contents
शेतकऱ्यांचे आर्थिक स्थिती सुधारण्याकरिता उत्पन्न वाढवणे.
• मातीचे आरोग्य सुधारणे:
माती परीक्षण आणि पोषक घटकांची माहिती देणे.
• आधुनिक कृषी पद्धतींचा वापर:
सिंचन, सेंद्रिय शेती, आणि कृषी प्रशिक्षण यांना प्रोत्साहन देणे.
• मार्केट लिंकेज:
शेतकऱ्यांना चांगले बाजार जोडणे.
योजनेचे लाभ:
• अनुदान आणि कर्ज सुविधा.
• जलसंधारणासाठी आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर.
• उत्पादन गुणवत्ता सुधारण्यासाठी प्रशिक्षण आणि मार्गदर्शन.
नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी योजनेंतर्गत काही प्रमुख प्रकल्प खालीलप्रमाणे आहेत:
• मृदा आरोग्य व्यवस्थापन:
मातीचे आरोग्य सुधारण्यासाठी मृदा आरोग्य पत्रिका वितरण.
• सिंचन:
आधुनिक सिंचन पद्धतींना प्रोत्साहन, जसे की ठिबक आणि स्प्रिंकलर प्रणाली.
• कृषी प्रशिक्षण आणि विस्तार सेवा:
शेतकऱ्यांना आधुनिक कृषी पद्धती आणि पीक व्यवस्थापनाचे प्रशिक्षण.
• मार्केट लिंकेज:
शेतकऱ्यांना चांगल्या बाजारांमध्ये जोडणे.
• सेंद्रिय शेतीला प्रोत्साहन:
सेंद्रिय पद्धतींचा वापर वाढवणे.
योजनेचा उद्देश कृषी उत्पादन सुधारणे आणि शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे आहे
नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी टप्पा-2जिल्हानिहाय यादी
चंडिकादास अमृतराव देशमुख कोण होते.
नानाजी देशमुख (1916-2010) हे भारतीय समाजसेवक, विचारवंत, आणि राजकारणी होते. त्यांचे संपूर्ण नाव चंडिकादास अमृतराव देशमुख होते. त्यांचा जन्म उत्तर प्रदेशातील परसनाथ गावात झाला होता. नानाजी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (RSS) चे सक्रिय सदस्य होते आणि त्यांनी भारतीय जनता पक्षाच्या (BJP) स्थापनेत मोलाचा वाटा उचलला होता.
त्यांचे प्रमुख कार्यक्षेत्रे आणि योगदान:
1. राजकारण:
• नानाजी देशमुख भारतीय जनसंघाचे प्रमुख नेते होते, जे नंतर भारतीय जनता पक्षात विलीन झाले.
• 1977 मध्ये जनता पक्षाच्या सरकारमध्ये त्यांनी महत्वाची भूमिका बजावली.
• त्यांनी आपले आयुष्य समाजसेवेसाठी दिले आणि इंदिरा गांधींच्या आणीबाणीत त्यांचा विरोध केला.
2. समाजसेवा आणि ग्रामीण विकास:
• नानाजी यांनी राजकारण सोडून समाजसेवेकडे लक्ष केंद्रित केले. त्यांचे कार्य मुख्यत्वे ग्रामीण विकासावर आधारित होते.
• 1990 च्या दशकात त्यांनी उत्तर प्रदेशातील चित्रकूट या गावात काम करताना ग्रामीण भागातील विकासावर भर दिला. त्यांनी “चित्रकूट प्रकल्प” सुरू केला, ज्याचा उद्देश होता शेती, शिक्षण, आरोग्य, आणि रोजगार यामध्ये सुधारणा करणे.
• त्यांनी ग्रामीण शिक्षण आणि स्वयंरोजगारासाठी विविध उपक्रम हाती घेतले.
3. आयुष्यभर शिक्षण व विकासासाठी कार्य:
• नानाजी यांना नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी योजना ही त्यांच्या योगदानामुळे त्यांचे नाव दिले गेले. त्यांच्या संकल्पनांवर आधारित या योजनेंतर्गत शेती आणि जलसंधारणाचा विकास केला जातो.
2005 मध्ये, नानाजी देशमुख यांना त्यांच्या ग्रामीण विकास आणि समाजसेवेसाठी भारत रत्न हा भारताचा सर्वोच्च नागरी सन्मान देण्यात आला.
