Atal Bamboo Samruddhi Yojana/अटल बांबू समृद्धी योजना 2019 मध्ये महाराष्ट्र सरकारने सुरू केली होती, आणि योजनेचा मुख्य उद्देश जलवायु परिवर्तनाचा सामना करणे, मृदा संरक्षण करणे, आणि शेतकऱ्यांचे आर्थिक उत्पन्न वाढवणे हा आहे.
Atal Bamboo Samruddhi Yojana 2019
Table of Contents
योजनेच्या मुख्य वैशिष्ट्यांमध्ये, बांबू लागवड प्रोत्साहनासह जलसंवर्धन व टिकाऊ शेतीला चालना देणे याचा समावेश आहे. शेतकऱ्यांना 2 हेक्टर जमिनीवर 1200 बांबू रोपांची लागवड करण्यासाठी आर्थिक मदत दिली जाते.
योजनेचा वित्तीय ढाचा:
1. प्रत्येक रोपाची किंमत: ₹350
2. सरकारचे 50% अनुदान: ₹175 प्रति रोप
3. अनुदानाचे वितरण:
• पहिल्या वर्षी: ₹90 प्रति रोप
• दुसऱ्या वर्षी: ₹50 प्रति रोप
• तिसऱ्या वर्षी: ₹35 प्रति रोप
योजनेअंतर्गत समाविष्ट बांबू प्रजाती:
• बांबूच्या जलवायू-अनुकूल व उच्च उत्पादनक्षम प्रजातींचा समावेश केला जातो, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना चांगल्या प्रकारे आर्थिक लाभ मिळतो.
• उदाहरण:
• बॅम्बुसा बालकोआ
• बॅम्बुसा नटन्स
• डेंड्रोकॅलॅमस स्ट्रिक्टस
उद्दिष्टे:
1. जलवायू बदलाशी लढा:
बांबू मातीची धूप रोखतो, कार्बन शोषण करण्याची क्षमता वाढवतो, आणि हवामानाशी सुसंगत शेतीसाठी फायदेशीर ठरतो.
2. उत्पन्न वाढ:
बांबूचा उपयोग कागद, फर्निचर, बांधकाम साहित्य, आणि हस्तकला यासाठी होतो, ज्यामुळे विक्रीतून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढते.
3. पर्यावरण संवर्धन:
बांबूची वाढ वेगाने होते आणि तो पारंपरिक पिकांच्या तुलनेत पर्यावरणपूरक ठरतो.
लाभार्थी पात्रता:
• महाराष्ट्रातील शेतकरी
• 2 हेक्टर जमीन असलेले शेतकरी
• योग्य सिंचनाची उपलब्धता
अर्ज प्रक्रिया:
1. ऑनलाइन अर्ज:
महाDBT पोर्टलवर शेतकऱ्यांनी अर्ज करावा.
वेबसाइट: mahadbt.maharashtra.gov.in
2. आवश्यक कागदपत्रे:
• सातबारा उतारा
• आधार कार्ड
• बँक खाते तपशील
• जमीन मोजणी नोंदणी
महत्त्वाचे फायदे:
• बांबू एकदा लागवड केल्यानंतर 40-50 वर्षांपर्यंत टिकतो, त्यामुळे दीर्घकालीन आर्थिक फायदा होतो.
• बांबू उत्पादनामध्ये गुंतवणूक करून शेतकऱ्यांना प्रक्रिया उद्योगांमध्ये सहभागी होता येते.
ही योजना पर्यावरण संवर्धन आणि शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे. अधिक माहितीसाठी स्थानिक कृषी विभागाशी संपर्क साधावा.